Yetişkinlerde Nefes Darlığı Nedir?

Yetişkinlerde nefes darlığı, ani başlangıçlı veya kronik olabilen bir rahatsızlıktır. Birçok farklı nedeni olabilir.  Nefes darlığı hakkında merak edilenleri bu makalede açıklamaya çalışacağız.

Nefes Darlığı Nedir?

Nefes darlığı, kişinin kendinde fark ettiği soluma zorluğu olarak tanımlanabilir. Bazı hastalar bunu ‘’çektikleri havanın yetmemesi’’ olarak tarif eder. Kısa (akut) ve geçici veya uzun süreli (kronik) olabilir.

Nefes Darlığı Neden Olur?

Nefes darlığı her zaman bir hastalık belirtisi değildir. Yoğun bir egzersizden sonra veya yüksek rakıma çıkıldığında da nefes almada zorluk yaşanabilir.

Nefes darlığına en çok neden olan hastalıklar arasında ise astım, kalp yetmezliği ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), pnömoni (zatürre) ve anksiyete bozukluğu (panik atak) bulunur. Bu hastalıklar dışında solunum yollarına yabancı madde kaçması, alerjik reaksiyon, kan kaybı, karbonmonoksit zehirlenmesi, pulmoner embolizm (akciğerde damar tıkanıklığı), pnömotoraks (akciğerin delinmesi) gibi farklı nedenler de ani başlangıçlı akut nefes darlığına yol açabilir.

Genellikle 1 aydan fazla süren nefes darlıkları kronik olarak sınıflandırılır. Kronik nefes darlığının en sık nedenleri arasında astım, KOAH, interstisyel akciğer hastalıkları ve akciğer kanseri gibi muhtelif akciğer hastalıkları, kalp hastalıkları, kansızlık ve obezite (aşırı kilo) bulunur.

Nefes Darlığına Eşlik Eden Belirtiler Nelerdir?

Nefes darlığı olan hastalarda ilaveten öksürük, hırıltı, göğüste daralma hissi, göğüs ağrısı, çarpıntı gibi farklı bulgular görülebilir.

Kronik Nefes Darlığı Varsa Ne Yapmalıyım?

Kronik nefes darlığı şikâyeti olan hastaların göğüs hastalıkları veya alerji hastalıkları uzmanları tarafından değerlendirilmesinde fayda vardır. Hastanın durumuna göre, uygun tanı ve tedavi yaklaşımları ile kronik nefes darlığı ele alınır.

Kronik Nefes Darlığı Nedeniyle Doktora Giderken Nasıl Hazırlık Yapmalıyım?

Kronik nefes darlığı sebebiyle bir uzmana başvururken, önceki sonuçlarınızı da yanınızda getirmeniz gereksiz tetkikleri önleyecektir. Altta yatan nedenler arasında alerji şüphesi varsa, buna yönelik cilt testlerini yapmak için son 1 hafta içinde antihistamin denen alerji/soğuk algınlığı ilaçlarından kullanmamış olmanız istenebilir.

Kronik Nefes Darlığı Hastalarında Teşhis Nasıl Konulur?

Kronik veya tekrarlayan nefes darlığında altta yatan nedenin ortaya çıkarılması için iyi bir öykü alınmalı ve fizik muayene yapılmalıdır. Öyküde nefes darlığının tarzı, varsa tetikleyici faktörler, eşlik eden yakınmalar ve sigara içiciliği sorgulanır. Solunum sistemine ait olası nedenlere yönelik olarak akciğer grafisi ve solunum fonksiyon testi değerlendirilir. Gerektiğinde ileri radyolojik tetkikler de uygulanabilir. Astım alerjik nedenlerle tetiklenebildiğinden, astım teşhisi konan hastalara alerji testi yapılır.

Nefes darlığının akciğer dışındaki nedenlerini değerlendirmek için, bazı kan tahlilleri ve kalp tetkikleri istenebilir.

Kronik Nefes Darlığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kronik nefes darlığı tedavisinde hedef altta yatan hastalığı iyileştirmektir. Astım ve KOAH durumunda, nefes darlığı hava yollarını açan ilaçlarla düzeltilir. Nefes darlığı kansızlık, kalp hastalığı gibi akciğer dışı nedenlere bağlanmışsa bu hastalıkların tedavisi gerekir. Obezite durumunda fazla kiloları vermek nefesi de rahatlatacaktır. Sigara içiliyorsa bırakılmalı ve hatta pasif içicilikten de kaçınılmalıdır.

Ani başlangıçlı ve şiddetli nefes darlığı durumunda en yakın acil sağlık merkezine başvurulmalıdır. Bu durumlar ölümcül olabilmektedir.

Kronik Nefes Darlığı İçin Bitkisel Tedavi Var Mı?

Kronik nefes darlığı bir hastalık değil belirti olduğu için, bütün hastalara iyi gelen tek bir tedavisi yoktur. Altta yatan nedenin tedavi edilmesi gerekir. Astımlı hastalarda çörekotu ekstresi ve yağının nefes açıcı ve öksürük giderici etkilerine dair muhtelif çalışmalar bulunmaktadır. Ancak astımda bitkisel tedaviler, bu amaçla etki ve yan etki araştırmaları yapılmış farmakolojik (ilaç) tedaviler kadar etkili değildir.

Kronik Nefes Darlığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Kronik nefes darlığı tedavi edilmeyen hastada hem nefes darlığı şikayeti hem de nefes darlığına neden olan hastalık açısından sıkıntı yaşanabilir. Nefes darlığı kişinin egzersiz kapasitesini düşürür. Kronik nefes darlığı olan hastalarda altta yatan hastalığın tespiti ve tedavisi, söz konusu hastalığın ilerlemesini önleyecektir.

Sonuç

Kronik nefes darlığı yetişkinlerde farklı hastalıklardan kaynaklanabilen ve egzersiz kapasitesini önemli ölçüde düşürebilen bir durumdur. Uygun tanı ve tedavi için konuyla ilgili uzman hekimlere başvurulması gereklidir.

Kaynak: https://istanbulalerjimerkezi.com.tr/yetiskinlerde-nefes-darligi/